Các yếu tố môi trường như ánh nắng mặt trời, ô nhiễm, khói thuốc là có thể làm tăng phá hủy da thông qua quá trình thoái giáng được gọi là “oxidative stress”. Vitamin C là một trong những chất chống oxy hóa mạnh nhất ở da. Nó trung hòa các stress oxi hóa thông qua quá trình chuyển điện tử.

Bảo vệ chống lại quá trình lão hóa: transurocanic acid là chất được sản sinh của fillagrin hiện diện trong cấu trúc da, hoạt động như một chromophore bắt giữ các photon của ánh sáng mặt trời (chủ yếu là tia tử ngoại (UV) và, hồng ngoại)  có thể hình thành oxy nguyên tử. Điều này khởi phát dòng thác đáp ứng hình thành các gốc tự do (ROS). Các gốc tự do là những phân tử không ổn định, độc tính cao có thể gây phá hủy các cấu trúc phân tử nucleic acid, protein, và màng tế bào. ROS sinh ra do tia UV đồng thời cũng khởi phát dòng thác tín hiệu tế bào làm tăng điều hòa các yếu tố tăng trưởng, ví dụ như là protein hoạt hóa -1 (AP-1) và yếu tố nhân – B, và yếu tố tăng trưởng chuyển dạng giảm điều hòa – beta. Các protease đó tăng điều hòa MMPs làm thoái giáng collagen, giảm sản sinh collagen mới, và tăng lắng động elastin. Điều này gây nên các bệnh cảnh của quá trình lão hóa như tăng sắc tố, giãn mạch, bề mặt thô ráp, nhếp nhăn, kém đàn hồi.

Kem chống nắng chỉ hiệu quả một phần trong việc chống lại quá trình sản sinh gốc tự do gây ra do tiếp xúc với tia UV. Vitamin C được chứng minh ức chế hoạt động của AP-1, làm giảm sản xuất MMO và phá hủy collagen. Trong một số nghiên cứu invitro, vitamin C ức chế sinh tổng hợp elastin. Trong một số nghiên cứu trên động vật, sử dụng ascorbic acid 5% thoa tại chỗ 2 giờ trước khi tiếp xúc với tia UV cho thấy có hiệu quả trong làm giảm nếp nhăn da. Hiệu quả bảo vệ còn được nghiên cứu trên người. Trong một nghiên cứu một đôi, đối chứng với placebo trên 10 người sử dụng vitamin C 10% bôi tại chỗ trong 12 tuần cho thấy có sự khác biệt đáng kể trong các chỉ số đánh giá lão hóa và cải thiện nếp nhăn khi so sánh với nhóm chứng. Bằng chứng cải thiện mô học cũng được ghi nhận ở một nghiên cứu đối chứng, mù đôi tiến hành trên 20 người khác trong vòng 6 tháng đánh giá sử dụng vitamin C 5% tại chỗ. Tuy nhiên, hiệu quả cho đến nay vẫn còn nhiều tranh cãi.

BS Trần Ngọc Nhân

2 COMMENTS

LEAVE A REPLY

Please enter your comment!
Please enter your name here